donderdag 2 augustus 2012

Op Mars zijn mensen aliens 55


Wat was voor Marit het alternatief van zichzelf in de computer stoppen? Eenzaam haar dagen slijten op een vreemde planeet, met de voortdurende angst dat haar middelen om te overleven haar op een gegeven moment in de steek zouden laten, zoals dat ook Harry was overkomen? Zou ze Harry, in zijn computervorm, wel als een volwaardige gesprekspartner accepteren? Zou ze die computer niet beschouwen als een mechanische praatmachine, als een soort computergame, en zich daardoor alleen nog maar eenzamer gaan voelen? Je moet als nuchter mens wel ver heen zijn als je je hart tegen een computer gaat uitstorten. En om dan ook nog eens te gaan overwegen om je eigen persoonlijkheid in de computer vast te leggen, dat ligt niet erg voor de hand.
Maar juist een nuchter mens weet wanneer ze tegen haar grenzen aanloopt. Juist een nuchter mens realiseert zich dat je in een wanhopige situatie zoveel mogelijk opties moet open houden. Mechanisch gezelschap is altijd beter dan geen gezelschap. En een geest, levend in de machine is nog altijd beter dan geen geest, en een lichaam dat ligt te verdrogen in de koude ijle marsatmosfeer. Harry heeft ongetwijfeld vanuit zijn computer op haar ingepraat, en haar duidelijk gemaakt dat ze in twee werelden zou kunnen leven. Jezelf in de computer stoppen betekent nog niet een einde aan je leven maken. Al is het de vraag in hoeverre Marit geloofde dat ze het ook echt zelf was, daar in de computer. Maar ik kwam het volgende transcript tegen:
Marit. Dag Harry.
Harry. Marit? Waar ben je nou? Ik zie je niet.
M. Ik ben waar jij ook bent.
H. .....
M. Ik heb gedaan wat jij wilde.
H. Je hebt jezelf in de computer gestopt?
M. Ja. Ik ben er maanden mee bezig geweest. Het was moeilijk. Ik wilde niet dat jij contact zou hebben met een incomplete versie van mezelf. Dan zou het zijn alsof je met een vreemde praatte. Maar je hebt al die tijd wel met mij gepraat. Met mijn levende zelf. En nu moet je het doen met mijn computerpersoonlijkheid. Ik ben doorgegaan met het bouwen van die persoonlijkheid tot ik echt niet meer wist wat ik nog eraan zou moeten toevoegen. En toen heb ik de knop omgezet. Ik kan alleen maar hopen dat er nu voor jou een duidelijk verband is met mijn levende zelf.
H. Hoe was het?
M. Griezelig, in het begin. Het was of ik tegen een vreemde praatte. Het was ik en toch niet mezelf. De computer vertelde me dingen die alleen jij en ik konden weten. Maar wie het vertelde was niet ikzelf. Een vreemde vertelde mij dingen die geen vreemde kon weten. Het was vreemd om te zien welk beeld van mij jij hebt.
H. Vond je dat het niet klopte?
M. Nee. Ja, het was niet mijn beeld. Maar mijn beeld is natuurlijk niet objectief. Ik denk dat er een essentieel onderscheid is tussen wie je bent voor jezelf en wie je bent voor anderen. Wat jij gemaakt had klopte, maar het klopte ook niet. Het was Marit, maar het was niet mijn Marit. En dan bedoel ik niet dat het de vele nuances miste die je alleen maar ziet als je jezelf ervaart. Het was gewoon anders.
H. Hoe anders?
M. Misschien kun je dat nu zelf beoordelen. Ik heb geprobeerd alles waar ik het niet mee eens was te corrigeren. Maar eigenlijk had ik het van de grond af aan opnieuw moeten opbouwen. Want nou rust mijn beeld op jouw voetstuk. Een vertrouwd beeld op een vreemd voetstuk. En dat wringt. Soms. Maar helaas, ik had gebrek aan tijd en aandacht. Je kunt niet eeuwig doorgaan met jezelf binnenste buiten te keren. Als je zo intensief met jezelf bezig bent, ken je op een gegeven moment jezelf niet meer.
H. Je komt op mij nu heel natuurlijk over.
M. Dank je. Maar dan heb je het over mijn buitenkant.
H. Nee, je binnenkant, daar blijf ik af.
M. Dat is maar goed ook. Hoe kun je vertrouwen hebben in een ander als je geneigd bent die ander in zijn ziel te kijken?
H. Je hebt volkomen gelijk. Ook in een relatie moet je dingen kunnen verzwijgen.
M. Als je geen plek meer hebt om je terug te trekken, zelfs niet in je diepste innerlijk, ben je niemand meer. Dan ben je publiek bezit, en niet meer van jezelf. Dus hoe graag ik ook bij jou wil zijn, er is een grens die je niet mag passeren.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten